LỰA CHỌN DẦU NHỚT CHO XE CÓ ĐỘNG CƠ TURBO

LỰA CHỌN DẦU NHỚT CHO XE CÓ ĐỘNG CƠ TURBO
I – XE ĐỘNG CƠ TURBO LÀ GÌ?
Bộ tăng áp – hay còn gọi là Turbo là một thiết bị cảm ứng cưỡng bức chạy bằng tuabin. Bộ tăng áp Turbo làm tăng hiệu suất và công suất của động cơ đốt trong. Bằng cách buộc (cưỡng bức) thêm khí nén vào buồng đốt.
Động cơ turbo giúp tạo ra nhiều khí nén hơn và tiết kiệm nhiên liệu hơn so với động cơ hút khí tự nhiên sử dụng áp suất khí quyển. Kết quả là sẽ cải thiện công suất của động cơ một cách đáng kể.
Trước các quy định càng ngày càng nghiêm ngặt về tiết kiệm nhiên liệu và khí thải. Các loại động cơ tăng áp dung tích nhỏ (small displacement turbocharged engines) bắt đầu trở nên phổ biến hơn. Ngày nay, động cơ turbo được tìm thấy trong tất cả các loại phương tiện tư ô tô gia đình, SUV, xe thương mại, và xe tải.
II – NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA BỘ TĂNG ÁP TURBOCHARGE

Nguyên lý hoạt động bộ tăng áp sẽ hút không khí, nén nó và sau đó nạp (ép, cưỡng bức) luồng khí nén đó vào trong ống nạp động cơ. Khối không khí này rất dày đặc sẽ tiếp tục được đưa vô buồng đốt ngay khi pít-tông nén xuống.

Điều này có nghĩa là lượng oxy đi vào bên trong động cơ hơn nhiều hơn và nhanh hơn. Động cơ xe có thể đốt cháy nhiều nhiên liệu hơn. Và khi bạn đốt cháy nhiều nhiên liệu hơn, bạn tạo ra nhiều công suất hơn.

Tuy nhiên, đó chỉ là một phần quy trình hoạt động của bộ tăng áp.

Sau khi hoàn thành chu kỳ đốt, khí thải nóng sẽ thoát ra thông qua ống xả. Khi khí thải thoát ra, nó đi qua lại bộ tăng áp và làm quay bánh xe (cánh quạt) của bộ phận nén. Khi bánh xe quay, nó sẽ hút không khí mát từ phía ngược lại. Và bắt đầu lại quy trình.

III – ƯU ĐIỂM VÀ KHUYẾT ĐIỂM CỦA ĐỘNG CƠ TURBO

A – ƯU ĐIỂM

+ Công suất mã lực xe mạnh hơn.

+ Tiết kiệm nhiên liệu hơn

+ Động cơ nhỏ hơn

B – KHUYẾN ĐIỂM

+ Chi phí bảo dưỡng cao

+ Rất khó bảo dưỡng

+ Yêu cầu nhiên liệu và dầu nhớt cao cấp

IV – HƯỚNG DẪN CÁCH LỰA CHỌN DẦU NHỚT CHO XE CÓ ĐỘNG CƠ TURBO

Các hệ thống Turbo được tạo thành từ các bộ phận chuyển động quay với tốc độ cực cao. Và hoạt động dưới sức nóng và áp suất cực lớn. Vì vậy, các loại xe có động cơ Turbo cần 1 loại dầu nhớt động cơ chất lượng hoạt động tốt trong điều kiện khắc nghiệt đó. Để có thể liên tục bôi trơn van nén, quạt hút và xả. Đồng thời giảm hao mòn và giúp hệ thống turbo hoạt động tốt nhất. Dầu động cơ chất lượng quan trọng đến nổi 1 số hệ thống turbo cao cấp có chỗ chứa dầu để sử dụng dầu chuyên dụng riêng của nó.

1 – Các vấn đề thường gặp với dầu nhớt cho động cơ Turbo

1. i) Trễ dầu:

Khi Turbo quay với tốc độ cao (trên 100,000 vòng/phút) nhu cầu về dầu nhớt là vô cùng quan trọng. Dầu nhớt phải đáp ứng được yêu cầu về tỉ lệ dòng chảy và áp suất chính xác để:

+ Bôi trơn lực đẩy và ổ bi

+ Ổn định trục quay và ổ trục

+ Hoạt động như chất làm mát trước khi đạt tốc độ tăng áp cao

Khi tốc độ tăng áp tăng và tải trọng tăng, thì cần rất lớn nhu cầu về bôi trơn và làm mát. Nhưng nếu xảy ra độ trễ của dầu trong 1 khoảng thời gian ngắn không tới được bộ tăng áp. Thì sự hư hại dĩ nhiên sẽ xảy ra.

Hiện tượng trễ dầu có thể được nhận ra rất đơn giản bằng màu xanh xuất hiện trên vòng bi và trục. Khi vòng bi và trục tiếp xúc với nhiệt độ quá cao sẽ sinh ra màu xanh đó.

1. ii) Cặn bẩn trong dầu động cơ:

Một loại dầu kém chất lượng và một bộ lọc dầu nhớt không tốt sẽ sản sinh ra những hạt bẩn trong quá trình hoạt động của động cơ. Các vật chất bẩn này sẽ theo dòng dầu di chuyển khắp động cơ và vào hệ thống turbo. Khi đủ lớn, chúng sẽ mài mòn vòng bi và ổ trục. Thậm chí là có thể chặn đứng nguồn dầu cung cấp cho hệ thống turbo.

Vòng bi của turbo có thể bị hỏng trước vòng bi của động cơ chính. Đơn giản là vì bộ tăng áp quay với tốc độ cao hơn nhiều. Những động cơ turbo hiện đại có tốc độ quay của cánh quạt lên đến 1,000 dặm/ giờ.

iii) Chất lượng dầu bôi trơn:

Dầu nhớt là một phần không thể thiếu của động cơ. Và mặc dù công nghệ hiện đại đã có những bước tiến xa trong việc cung cấp dầu tốt. Chúng ta vẫn có 2 vấn đề cơ bản cần phải giải quyết:

– Dầu nhớt bị xuống cấp (oil deterioration):

Nhiệt độ cực cao trong các động cơ hiện đại có thể khiến cấu trúc dầu bị vỡ. Việc này tạo ra các hạt carbon (carbonate) đóng thành hắc-ín (dầu hắc). Chúng dính vào động cơ và pít-tông và gây hư hại.

Quá  trình oxi hóa của dầu được gây ra khi các phân tử hydrocarbon gặp oxi. Chúng sẽ tạo ra các loại axit và ăn mòn động cơ. Các acid này sẽ tấn công vòng bi của hệ thống turbo và làm nó bị rỗ hoặc mòn.

Ngoài ra các axit này còn phản ứng với dầu để tạo thành bùn. Sau đó sẽ lắng đọng khắp động cơ. Chúng cũng sẽ đi vào turbo. Sau một thời gian dài sẽ gây ra rò rỉ dầu ở đầu turbo. Đồng thời cũng làm hệ thống tăng áp mất cân bằng và hoạt động không ổn định.

– Dầu nhớt bị nhiễm bẩn:

Trong quá trình đốt cháy nhiên liệu, đặc biệt là động cơ diesel, sẽ sản sinh ra tro và sút (soot). Ngoài ra, nhiên liệu không được đốt cháy hoặc nước cũng có thể xâm nhập vào dầu động cơ và gây ô nhiễm dầu.

Trong quá trình hoạt động, do ma sát động cơ cũng sanh ra các hạt kim loại nhỏ đi vào dòng dầu. Cuối cùng là bụi bặm cũng có thể xâm nhập vào xi-lanh thông qua hệ thống nạp khí.

Nếu dầu không có những chất tẩy rửa mạnh. Thì chất bẩn sẽ đi vào hệ thống Turbo và phá hủy hệ thống nhanh chóng.

Vì vậy, hãy chọn những loại dầu nhớt chất lượng có chứng nhận của API, ACEA, ILSAC, JASO hoặc OEMs (các nhà sản xuất động cơ nguồn: BMW, Mercedes Benz, Toyota, Honda,…).

Các dòng xe hiện đại thì phù hợp với dầu nhớt tổng hợp. Những loại xe turbo máy dầu (turbo-diesel) cũng hoạt động tốt với dầu bán tổng hợp.